Ikoranabuhanga

MENYANIBI:: Menya amateka y’umuntu wa mbere wavumbuye isaha!

Uyu mugabo Peter Henlein (nanone witwa Henle cyangwa Hele) yavutse mu mwaka wa 1485 atabaruka ahagana mu mwaka wa 1542, nkuko tubikesha urubuga rwa wikipedia uyu mugabo yari umucuzi wo gufunga no gukora amasaha i Nuremberg, mu Budage ni we wavumbuye isaha ya mbere ku isi. Niwe munyabukorikori wa mbere wakoze amasaha mato y’imitako yakundaga kwambarwa nkimyenda cyangwa yometse ku myenda,  izwi nk’isaha ya pomander, ifatwa nk’amasaha ya mbere mu mateka yo kugena igihe.

Iyi niyo saha ya mbere yabayeho kuri ino si

Henlein yakuriye i Nuremberg. Ababyeyi be ni Peter, impimbano y’umuringa akaba n’umuturage wa Nuremberg kuva mu 1461, na Barbara Henlein. Yari afite musaza we umwe, Herman Henlein, na we wabaye umuhanga mu gutema mu 1496.

Mu buzima bwe yashakanye n’abagore batatu: Kunigunde Ernst, umugore we wa mbere, na Margarethe, uwa kabiri, na Walburga Schreyer, umugore we wa gatatu.

Biragaragara ko yitoje mu busore bwe nk’umunyabukorikori. Muri icyo gihe, abanyabukorikori bari mw’isi bake bafite ubuhanga n’ibikoresho byo kwinjira mu murimo mushya wo gukora amasaha.

Ku ya 7 Nzeri 1504, yagize uruhare mu ntambara aho mugenzi we wafunzwe, Georg Glaser yiciwe. Nkumwe mu baregwa nawe  yasabye kandi ahabwa ubuhungiro mu kigo cy’abihaye Imana cya Franciscan cya Nuremberg. Mu buhungiro bwe mu kigo cy’abihaye Imana, birashoboka cyane ko yungutse ubumenyi bwimbitse ku bijyanye n’ubukorikori bwo gukora amasaha

Umwanditsi Ullrich Schmidt asobanura kandi yanditse mu buryo burambuye amateka y’abihaye Imana Henlein yahungiyemo hagati ya 1504  na 1508. Mu gihe cya Henlein ikigo cy’abihaye Imana cyari cyiza cyane. Ibisobanuro byinshi byerekeye abanyabukorikori nintiti byavuzwe mu gitabo kimaze kuvugwa. urugero, umumonaki Friedrich Krafft yubatse Astrologium igoye muri iyi monasiteri. Abantu benshi bize cyane, abahanga mu mibare n’abahanga mu bumenyi bw’ikirere binjiye mu kigo cy’abihaye Imana mu gihe cya Henlein. Niyo mpamvu Peter Henlein atigeze ahura nubuhanga bushya nibikoresho gusa, ahubwo yanahuye nibidukikije by’umwuka nubwenge bijyanye n’ubukorikori bwe

By’umwihariko ubumenyi bwakusanyirijwe kuri astronomie, imibare no gukora amasaha, uhereye mu burasirazuba, ubumenyi burinzwe bwanyuze mu mateka bwinjiye mu Burayi mu gihe cyo hagati na Renaissance yo hambere. Ahanini unyuze munzira zubucuruzi n’urusobe rwa Chaliphates cyane cyane kuva muri Espagne y’abayisilamu (al-Andaluz) hamwe n’ibigo by’ubumenyi (ni ukuvuga Toledo), cyane hamwe n’Ubuhinduzi bwo Guhindura Icyarabu n’Ikigereki mu kilatini n’icya kabiri binyuze mu bacuruzi b’Abataliyani na Veneziya. Ubutaliyani Renaissance n’ingaruka zayo

Mu 1505, yahimbye isaha ya mbere ku isi, Watch 1505, pomander yaka umuriro. Mu Gushyingo, umwaka wa 1509, yabaye umutware mu ishami rishinzwe gufunga umujyi. Yamenyekanye nk’uwakoze udukoryo duto duto twimitako dukoresha amasoko yumuringa akoreshwa n’amasoko, adasanzwe kandi ahenze, yari moda mubanyacyubahiro bo muri kiriya gihe, rimwe na rimwe yambaraga nk’ipantaro cyangwa yometse ku myenda – izwi ku isaha ya pomander

Peter Henlein avugwa mu nyandiko z’umujyi nk’umuntu utanga amasaha mato atwarwa n’amasoko, yatanzwe nk’impano ku bantu bakomeye. Niwe munyabukorikori wa mbere wubatse amasaha muri “Bisamköpfe” bita pomanders, ibikoresho bito bikozwe mu byuma byagaciro kubera impumuro nziza cyangwa imiti yica udukoko. Dukurikije izindi nyandiko, mu 1524 Henlein yagurishije isaha ya musk-ball (pomander). Mu 1529, Henlein yagiye i Strasbourg mu izina ry’inama ya Nuremberg, ku isi. Nyuma yimyaka itandatu, yakoze isaha yinama ya Nuremberg. Yubatse kandi isaha y’umunara ku gihome cya Lichtenau mu 1541, kandi yari azwi nk’uwubaka ibikoresho by’inyenyeri bigezweho.

Kanda utange igitekerezo

Subiza ku gitekerezo cyatanzwe

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Solve : *
12 − 2 =


IZASOMWE CYANE

To Top